Blogreeks

Het water staat ons aan de lippen | TAUW

Het water staat ons aan de lippen

Op 1 januari 2024 wordt de Omgevingswet ingevoerd. De nieuwe wet bundelt alle beslissingen op het gebied van ruimtelijke ordening. Doel van de omgevingswet is om processen te vereenvoudigen en versnellen. Er komt één digitaal loket waar alle documenten en procedures te vinden zijn. De invoering van de Omgevingswet heeft grote gevolgen voor iedereen die te maken heeft met de fysieke leefomgeving, dus lokale overheden, bedrijven en inwoners. Nederland kampt al met een watercrisis. Gaat de Omgevingswet hier verbetering in brengen? We vragen het aan Johan Blom, consultant/watertechnoloog bij TAUW.

Waar hou jij je als watertechnoloog mee bezig? Wie zijn jouw klanten?

Het team watertechnologie houdt zich vooral bezig met industriële lozingen en de vergunningen. Dat is voor onze klanten de afgelopen jaren veel ingewikkelder geworden. Onze klanten zijn partijen die te maken hebben met lozingen en zuivering van water, bijvoorbeeld industriële bedrijven, overheden maar ook waterschappen.

Hoe is de huidige situatie op gebied van water?
Op dit moment is de Kaderrichtlijnwater (KRW) van kracht. Dat zijn afspraken die we in Nederland gemaakt hebben over hoe we de waterkwaliteit willen beheersen. Het is Europese wetgeving die op nationaal niveau ingevuld is. Daarin heeft Nederland een aantal doelstellingen voor 2027 vastgesteld om de waterkwaliteit te waarborgen. Maar de waterkwaliteit is nu nog lang niet op het beoogde peil.

Waarom is dat?
Daar zijn een aantal redenen voor. Ten eerste blijken de prognoses niet altijd juist te zijn. Er wordt meer verwacht van de maatregelen. Die zijn dus minder effectief dan gedacht, of zijn minder snel effectief dan gedacht. Ten tweede zijn de doelstellingen destijds gedaan zonder een realiteitscheck en nu blijkt dat de normen die vastgesteld zijn voor water in sommige situaties niet haalbaar zijn. Achteraf bezien, hadden die niet zo vastgelegd moeten worden. Denk bijvoorbeeld aan de normen voor zwemwater in een landbouwgebied. Die kunnen vanwege de hoge aantal nutriënten nooit behaald worden. Maar we zijn wel gebonden aan het behalen van die doelstellingen.

Wat gaat de Omgevingswet daarin veranderen?
De Omgevingswet bepaalt dat er rekening gehouden moet worden met de KRW. De vergunningen onder de nieuwe wetgeving mogen niet leiden tot een vermindering van de doelstellingen in de KRW:  er mag geen verslechtering optreden ten opzichte van de huidige situatie.  Dit kan vergaande gevolgen hebben en ik voorzie een parallel met het stikstofprobleem. De vraag wordt hoe zwaar het verbod op verslechtering weegt. De juridische kaders en definities zijn nog niet duidelijk en ik vrees dat dit alleen via jurisprudentie beslist gaat worden.

Welke gevolgen heeft dat voor jouw klanten?
Voor onze klanten wordt het een groot probleem. Wordt de Omgevingswet op het gebied van water soepel geïnterpreteerd, dan zijn beter gezuiverde lozingen wel toelaatbaar. Maar als de Omgevingswet streng geïnterpreteerd wordt, dan mogen er bijvoorbeeld niet méér lozingen plaatsvinden dan nu het geval is. Dat betekent dat een bedrijf niet kan groeien. Maar ook dat er geen woningen bijgebouwd kunnen worden, wat een zeer onwenselijke situatie is bij de huidige woningkrapte.

Een tweede probleem is dat een strikte interpretatie van de Omgevingswet de transitie naar een circulaire economie juist zal belemmeren in plaats van bevorderen. Een belangrijk onderdeel van een circulaire economie is dat ontstane verontreinigingen gerecycled worden. Bedrijven die afvalstoffen omzetten, hebben veel water nodig en dat veroorzaakt een spanningsveld. Door het decentrale karakter van de Omgevingswet, ligt de nadruk juist op lokale vergunningen en overziet men niet het gehele plaatje, waar we dit allemaal voor doen: een schonere, duurzame wereld creëren.

Hoe kan TAUW daarbij helpen?
De bestaansgeschiedenis van TAUW ligt in grond en water, dus wij hebben jarenlange ervaring op dit gebied. Wij helpen bedrijven met emissietoetsen, waarin we bekijken hoe de restlozing past binnen de normen van het oppervlaktewater. We verzorgen ook deze emissietoetsen voor vergunningen en wij helpen gemeentes met het ontwikkeling van hun omgevingsplan. Wij kunnen lokale overheden en waterschappen helpen het kennisniveau te verhogen en mee helpen beleid te ontwikkelen. TAUW werkt zowel landelijk als Europees en heeft in dat kader voldoende expertise in huis om ook na de invoering van de Omgevingswet onze klanten goed te bedienen.

———————————–

De andere blogs in deze reeks heb ik ook geschreven:

Geluid in de Omgevingswet | TAUW

Omgevingswet compliceert vergunningentraject | TAUW

Eenvoudig beter met de Omgevingswet? | TAUW